Annet is het type dat niet gauw op de kast zit, ze kan tegen een stootje. Dat heeft ze al lang en breed bewezen want Ed heeft vier jaar geleden al de diagnose dementie gekregen. Hij heeft Alzheimer of beter: Alzheimer heeft hém (te pakken). Nog beter: Alzheimer houdt Ed en zijn vrouw Annet in zijn greep. Annet kan het meestal goed aan al heeft ze haar verdrietige momenten. Zelf zegt ze: ‘Ik had me onze oude dag zo anders voorgesteld.’ En de eerste jaren na de diagnose ging het ook nog wel: ze gingen veel naar de kinderen, pasten nog op, bezochten vrienden, maakten uitstapjes naar leuke steden en pakten dan een museum mee maar er kan steeds minder. Een daar is ze klaar mee want vooral het ochtendritueel geeft steeds meer problemen. Het ochtenritueel? Ja, het opstaan, uitkleden, douchen, aankleden en dan naar beneden voor een kop thee en yoghurt. Dat ging altijd goed, weliswaar met hulp maar zelfs dat werkt niet meer.
Zonder hulp onder de douche gaan is al te hoog gegrepen. ‘Als Ed nu uit de douchecabine stapt, druipnat, kijkt hij me met grote ogen aan en zegt: ‘Wat nu?’. Kun je je dat nou voorstellen, dat hij druipnat en rillend vraagt of er wat moet? Dat is toch om te huilen? Kan hij dan helemaal niets meer zelf?’ Het is duidelijk dat Annet hier helemaal klaar mee is. He-le-maal!
Hoe pak je dit goed aan?
Wat is een aanpak waardoor Annet Ed nog kan bereiken en hem zo ver kan krijgen dat er voortgang zit in dit ritueel van opstaan-uitkleden-douchen-aankleden-ontbijt? En dan graag zonder ruzie of gedoe want daar mondt het nu elke ochtend in uit. In verwijten, getrek, gemopper enz. Precies de start waar ze beiden diep ongelukkig van worden.
Wat helpt?
Wil je weten wat hier kan helpen? Voel je je ook de Annet die al jaren uitlegt, uitlegt en uitlegt? Annet vertelt: ‘Ik zeg dan, bij het aankleden, hier is je blauwe trui. Die is dikker dan dat coltruitje van gisteren. Omdat we straks naar de markt gaan, is dit nu beter. En als ik dat zeg, kijkt hij me toch glazig aan. Heel verschrikkelijk….!’
De eerste tip die WERKT!
Annet gaat uitleggen en verwacht dat Ed haar uitleg begrijpt maar zulke ingewikkelde informatie over welke trui wel en niet is te moeilijk voor Ed. Hij kan dat verband niet begrijpen. De ene trui warmer dan de andere? En die coltrui van gisteren? Ed kan niet vergelijken en zich helemaal niet voor de geest halen welke trui hij gisteren droeg. Annet praat wartaal voor Ed en voor Ed is het ook eng dat ze geirriteerd raakt Nu is er iemand boos op hem. Mensen die dement zijn hebben steeds meer praktische hulp, vriendelijkheid en warmte nodig. Als mantelzorger is dat je belangrijkste bijdrage. Het is de manier om paniek bij de ander te vermijden en om je naast met dementie gerust te stellen en zich veilig te laten voelen.
Praktische hulp, vriendelijkheid en warmte, hoe doe je dat?
Hoe kan Annet daarvan meer in haar aanpak ‘stoppen’? Praktische hulp, vriendelijkheid en warmte? Zó kan dat: Als Annet niet uitlegt waarom deze blauwe trui beter is maar gewoon met de blauwe trui naar Ed gaat en vriendelijk zegt: ‘Deze blauwe is voor nu. Doe je armen maar omhoog….’, kan ze Ed heel rustig en vriendelijk in de trui helpen. Nog even de trui recht trekken en dat is vast gelukt. Operatie is geslaagd en na zo’n stap is een compliment goud waard. Bijv.: ‘Fijn dat het gelukt is’ Dat is het soort complimenten dat werkt. En zo door, nu de broek, dan de sokken. Niks geen uitleg maar praktische aanwijzigingen geven. Vriendelijk en in korte, heldere zinnetjes.
Meer weten?
Is het zo simpel? Ja en nee. Ja, omdat eenvoud bij mensen met dementie goed werkt. Alle uitleg, opsmuk en overleg verandert in praktische ondersteuning. vriendelijk en behulpzaam. En nee? Nee omdat Annet zich goed realiseert dat Ed verder van haar afkomt te staan en juist daarom wil ze zo graag dat deze tijd zonder ruzie en gemopper kan.
Een laatste tip! Ga naar onze podcast……